Halve manen en schijnbokken

Aardhommel, Bombus terrestris, Turnhout, Vlinderweide Gulden Vellekens, 10/06/2020, 9.06 u
Foto Bart Cabanier
Snorzweefvlieg, Episyrphus balteatus, Heist-op-den-Berg, 17/06/2020, 10.12 u
Bruine sprinkhaan, Chorthippus brunneus, Heist-op-den-Berg, 17/06/2020, 10.49 u
Hoornaarvlinder, Sesia apiformis, Heist-op-den-Berg, 17/06/2020, 11.02 u
Zevenstippelig lieveheersbeestje, Coccinella septempunctata, Heist-op-den-Berg, 17/06/2020, 11.14 u
Akkerhommel, Bombus pascuorum, Heist-op-den-Berg, 18/06/2020, 11.20 u
Fraaie schijnbok, Oedemera nobilis, Heist-op-den-Berg, 18/06/2020, 11.41 u

Bruin zandoogje, Maniola jurtina, Heist-op-den-Berg, 18/06/2020, 19.26 u
Vijfstippelig lieveheersbeestje, Coccinella quinquepunctata, Heist-op-den-Berg, 18/06/2020, 19.36 u

De witte halvemaanzweefvlieg (Scaeva dignota) heeft net zoals alle zweefvliegen een razendsnelle vleugelslag tot 300 slagen per seconde. Hierdoor kan de zweefvlieg zeer snel wegschieten, maar ook stil in de lucht blijven hangen. Ik vond er eentje op een pas uitgekomen korenbloem in mijn tuinlap (18/06/2020). De tekening op het achterlijf doet denken aan een wesp en is een efficiƫnte camouflage (mimicry) om vogels en andere predatoren uit de buurt te houden.

Onze Lieve Heer en De Gierzwaluw

Zevenstippelig lieveheersbeestje, Coccinella septempunctata, Turnhout, 10/06/2020, 9.10 u
Foto Bart Cabanier
Zevenstippelig lieveheersbeestje, Coccinella septempunctata, 10/06/2020, Heist-op-den-Berg, 15.53 u
Aziatische lieveheersbeestje (larve), Harmonia Axyridis, Heist-op-den-Berg, 10/06/2020, 16.01 u
Veelstippig Aziatisch lieveheersbeestje, Harmonia axyridis f. succinea, Heist-op-den-Berg, 10/06/2020, 16.06 u
Zevenstippelig lieveheersbeestje, Coccinella septempunctata, Heist-op-den-Berg, 10/06/2020, 16.09 u
Zevenstippelig lieveheersbeestje, Coccinella septempunctata, Heist-op-den-Berg, 10/06/2020, 16.09 u
Tienstippelig lieveheersbeestje (larve), Adalia decempunctata, Heist-op-den-Berg, 10/06/2020, 16.13 u
Tienstippelig lieveheersbeestje (larve), Adalia decempunctata, Heist-op-den-Berg, 16.31 u
Aziatisch lieveheersbeestje (larve), Harmonia axyridis, Heist-op-den-Berg, 10/06/2020, 16.32 u

De gierzwaluw (Apus apus) lijkt op een zwaluw, maar is er geen. Hij is eerder verwant aan de kolibrie. De gierzwaluw weegt 43 gram en heeft een spanwijdte van 40 centimeter. Hij vliegt aan 120 kilometer per uur en slaapt, eet en paart al vliegend. De hersenhelften zijn gescheiden, waardoor hij afwisselend met de ene en daarna met de andere hersenhelft slaapt.

Wie meer wil weten over deze fascinerende vogel, kan het boek ‘De gierzwaluw’ lezen van de Nederlandse stadsbioloog Remco Daalder. Hij won er de Jan Wolkersprijs, Beste natuurboek van 2014, mee. Het boek is een prachtig huldebetoon aan de slechts begrepen vogel.

Twee citaten uit het boek:

‘De gierzwaluw is een superspecialist. Hij eet alleen en uitsluitend vliegende insecten van een grootte die in zijn mond past. Daarvoor moet je snel zijn, heel snel. Snelheid is de essentie van de gierzwaluw, zoals grootte de essentie is van de blauwe vinvis. Snelheid bepaalt hoe de gierzwaluw eruitziet en hoe hij zich gedraagt. Een gierzwaluw is aerodynamisch optimaal ontworpen. Hij is ƩƩn en al stroomlijn. Een sigaarvormig lichaam, een vorkstaart die bij hoge snelheden tot een punt gedraaid kan worden, lange smalle vleugels. De ogen liggen diep weggezonken zodat ze niet beschadigd worden als een gierzwaluw met hoge snelheid door een dichte insectenwolk schiet. Intern klopt het ook: een opvallend groot borstbeen voor de aanhechting van de loeisterke vliegspieren. Dit is geen Boeing 747, dit is een straaljager, een gevechtsvliegtuig.’ (p. 30)

‘Eigenlijk gaat alles in het leven van de gierzwaluw snel. Als je hun geluid, het ijzingwekkend hoge geschreeuw, opneemt en vertraagd afspeelt blijkt het te zijn opgebouwd uit allerlei losse noten en vibraties. Gierzwaluwen kunnen die waarschijnlijk heel goed onderscheiden. Wij horen alleen gekrijs. Wij leven te langzaam om gierzwaluwen echt te kunnen begrijpen.’ (p. 31)

De foto’s zijn genomen op 13 juni 2020 in Turnhout.

Foto Bart Cabanier
Foto Bart Cabanier
Foto Bart Cabanier
Foto Bart Cabanier
Foto Bart Cabanier

Lente week 12

Bosrandroofvlieg, Neoitamus cyanurus, Heist-op-den-Berg, 02/06/2020, 16.10 u
Kauw (juveniel), Coloeus monedula, Heist-op-den-Berg, 02/06/2020, 16.10 u
Stormmeeuw, Larus canus, Turnhouts Vennengebied, 05/06/2020, 19.35 u
Foto Bart Cabanier
Gierzwaluw, Apus apus, Turnhouts Vennengebied, 05/06/2020, 19.45 u
Foto Bart Cabanier
Kievit, Vanellus vanellus, Turnhouts Vennengebied, 05/06/2020, 19.49 u
Foto Bart Cabanier
Aziatisch lieveheersbeestje (larve/nimf), Harmonia axyridis, Heist-op-den-Berg, 07/06/2020, 14.21 u

Lente week 11

Merel, Turdus merula, Turnhout – Centrum, 21/05/2020, 17.15 u
Foto Bart Cabanier
Blauwe reiger, Ardea cinerea, Turnhouts Vennengebied, 23/05/2020, 18.51 u
Foto Bart Cabanier
Visarend met 3 jongen, Pandion haliaetus, Glaslyn Valley, Wales, 26/05/2020, 17.32 u
Zevenstippelig lieveheersbeestje, Coccinella septempunctata, Turnhout, Vlinderweide Gulden Vellekens, 26/05/2020, 20.59 u
Foto Bart Cabanier
Turkse tortel, Streptopelia decaocto, Turnhout – Centrum, 28/05/2020, 20.31 u
Foto Bart Cabanier
Geringelde smalboktor, Rutpela maculata, Herenthout, 29/05/2020, 13.59 u

Zuringrandwants, Coreus marginatus, Herenthout, 29/05/2020, 14.00 u
Roodpootschildwants, Pentatoma rufipes, Herenthout, 29/05/2020, 14.20 u
Koekoeksbloem, Silene flos-cuculi, 29/05/2020, 14.29 u
Kameleonspin, Misumena vatia, Heist-op-den-Berg, 29/05/2020, 17.33 u
Gierzwaluw, Apus apus, Turnhout – Centrum, 29/05/2020, 20.41 u
Foto Bart Cabanier
Wilde eend, Anas platyrhynchos, Heist-op-den-Berg, Hof van Riemen, 30/05/2020, 18.50 u
Wilde eend, Anas Platyrhinchos, Heist-op-den-Berg, 30/05/2020, 18.51 u

Het visarendenfront: een beeldverhaal

20 mei. Mrs G herschikt voortdurend haar eieren. Zij en Aran hebben er 26 dagen afwisselend op gebroed.
Mrs G is onrustig. Weldra komt het eerste ei uit.
20 mei, 10.52 u. Het eerste kuiken is uitgekomen.
Dit is het 45ste kuiken voor Mrs G en het 14de voor Aran.
21 mei 2020. Aran zorgt voor de voedselbevoorrading.
Aran en Mrs G bewaken nauwlettend het nest.
Het eerste kuiken doet het prima.
21 mei, 17.59 u. Het tweede kuiken zoekt een uitweg naar buiten.
Mrs G houdt de wacht.
Het tweede kuiken is net uit het ei. Het eerste wacht op voedsel.
23 mei. De twee kuikens zijn hongerig.
24 mei. Mrs G op het nest.
24 mei, 12.52 u. Kuiken nummer drie is uit het ei gekropen.
Mrs G verdedigt haar jongen tegen gevaar. Een zwarte kraai (rechtsboven op de uitstekende tak) heeft zin in een hapje. Af en toe vliegt Mrs G op om de kraai te verjagen.
24 mei, 21.13 u. De drie jongen wachten op voedsel. Aran is nog steeds niet teruggekeerd met vis…

Het leven op het nest lijkt geen pretje. Mrs is onrustig en probeert haar jongen te beschermen tegen indringers. Ze wacht op voedsel van Aran, maar die keert niet terug. De jongen zijn hongerig. Ze heeft de laatste eierschalen verwijderd uit het nest en verwarmt de jongen onder haar veren en met stukjes mos.

De jongen van de visarend vliegen uit na gemiddeld 50 dagen en worden daarna nog 30 tot 60 dagen gevoederd. Het wordt dus uitkijken naar het uitvliegen van het eerste jong rond 9 juli. Je kan het uitzonderlijke leven van deze visarenden hier zelf blijven volgen.

Lente week 10

Wulp, Numenius arquata, Turnhouts Vennengebied, 11/05/2020, 19.17 u
Foto Bart Cabanier

Grutto, Limosa Limosa, Turnhouts Vennengebied, 13/05/2020
Foto Bart Cabanier
Grutto, Limosa limosa, Turnhouts Vennengebied, 13/05/2020
Foto Bart Cabanier
Huiszwaluw, Delichon urbicum, Turnhouts Vennengebied, 13/05/2020, 19.45 u
Foto Bart Cabanier
Huiszwaluw, Delichon urbicum, Turnhouts Vennengebied, 13/05/2020, 19.45 u
Foto Bart Cabanier
Atalanta, Vanessa atalanta, Hallaar, Averegten – Bos, 15/05/2020, 16.11 u
Slanke driehoekszweefvlieg, Melanostoma scalare, Hallaar, Averegten – Bos, 15/05/2020, 16.17 u
Landkaartje, Araschnia levana, Hallaar, Averegten – Bos, 15/05/2020, 16.47 u
Platbuik, Libellula depressa, Hallaar, Averegten – Bos, 15/05/2020, 16.52 u
Meikever (dood), Melolontha melolontha, Hallaar, Averegten – Bos, 15/05/2020, 17.24 u
Pimpelmees (juveniel), Cyanistes caeruleus, Bouwel, Middeldonk, 17/05/2020, 15.36 u
Gierzwaluw, Apus apus, Turnhout, 20/05/2020
Foto Bart Cabanier
Merel, Turdus merula, Turnhout, 20/05/2020
Foto Bart Cabanier

Lente week 9

Ekster, Pica pica, Turnhout, 07/05/2020
Foto Bart Cabanier
Kauw, Coloeus monedula, Heist-op-den-Berg, 08/05/2020, 13.50 u
Zevenstippelig lieveheersbeestje, Coccinella septembpunctata, Heist-op-den-Berg, 08/05/2020, 17.15 u
Meikever, Melolontha melolontha, Heist-op-den-Berg, 09/05/2020, 23.00 u

Meikever, Melolontha melolontha, Heist-op-den-Berg, 09/05/2020
Meikever, Melolontha melolontha, Heist-op-den-Berg, 09/05/2020
Gerande spanner, Lomaspillis marginata, Heist-op-den-Berg, 09/05/2020, 23.40 u
Blauwe reiger, Ardea cinerea, Heist-op-den-Berg, 10/05/2020, 9.49 u
Bladhaan, Coleoptera chrysomelidae, Heist-op-den-Berg, 10/05/2020, 9.58 u
Grutto, Limosa limosa, Turnhouts Vennengebied, 11/05/2020, 19.31 u
Foto Bart Cabanier
Grutto, limosa limosa, Turnhouts Vennengebied, 11/05/2020
Foto Bart Cabanier
Grutto, Limosa limosa, Turnhouts Vennengebied, 11/05/2020
Foto Bart Cabanier

Lente week 8

Bloedcidade, Cercopis vulnerata, Heist-op-den-Berg, 01/05/2020, 16.25 u
Zevenstippelig lieveheersbeestje, Coccinella septempunctata, Heist-op-den-Berg, 01/05/2020, 16.25 u
Wilde eend, Anas platyrhynchos, Turnhout – Centrum, 02/05/2020, 11.24 u
Foto Bart Cabanier
Witte kwikstaart, Motacilla alba, Turnhout, 02/05/2020, 20.19 u
Foto Bart Cabanier
Zuringrandwants, Coreus marginatus, Heist-op-den-Berg, 03/05/2020, 14.25 u

Nijlgans, Alopochen aegyptiaca, Turnhout – Centrum, 03/05/2020, 20.19 u
Foto Bart Cabanier
Boomklever, Sitta europaea, Turnhout , 04/05/2020, 9.32 u
Foto Bart Cabanier
Klein geaderd witje, Pieris Napi, Hallaar, Averegten – Bos, 05/05/2020, 12.22 u
Landkaartje, Araschnia levana, Hallaar, Averegten – Bos, 05/05/2020, 12.44 u
Zanglijster, Turdus Philomelos, Turnhout – Centrum, 06/05/2020, 8.28 u
Foto Bart Cabanier
Grote dansvlieg, Empis tessellata, Hallaar, Averegten – Bos, 07/05/2020, 11.12 u
Gewone pad, Bufo bufo, Hallaar, Averegten – Bos, 07/05/2020, 11.20 u
Gewone bandspanner, Hallaar, Averegten – Bos, 07/05/2020, 11.39 u
Turkse tortel, Streptopelia decaocto, Heist-op-den-Berg, 07/05/2020, 16.42 u

Mijn tuinlap

Burgerwetenschap heet het beestje. Iedereen kan deelnemen. Je volgt satellieten, telt eendenkuikens, voorspelt regenval of vertrekt op safari naar Zuid-Afrika. Als je liever in je eigen tuin blijft, kan je deelnemen aan het project mijntuinlab. Je berekent je tuinscore en krijgt tips om de biodiversiteit in je tuin te vergroten. Zelfs wie een klein balkon heeft, kan het verschil maken. Meer info over allerhande citizen science projecten vind je op de website van EOS wetenschap, iedereenwetenschapper.be. Deelnemen aan mijntuinlab kan via deze link.

Alle begin is moeilijk. Ik herbouwde onze zandbak alvast tot een mini-biodiversiteitslaboratorium.

Mijn tuinlap, 02/05/2020


marjolein
veldboeket
korenbloem
appelmunt
basilicum
rucola

Lente week 7

Meriansborstel, Calliteara pudibunda (nachtvlinder), Aarschot, 24/04/2020
Vuurwants, Pyrrhocoris apterus, Heist-op-den-Berg, 26/04/2020, 18.22 u
Kokmeeuw, Chroicocephalus ridibundus, Turnhout, 25/04/2020, 9.35 u
Foto Bart Cabanier
Bergeend, Tadorna tadorna, Turnhouts, Vennengebied, 26/04/2020, 11.30 u
Foto Bart Cabanier
Grote Canadese Gans, Branta canadensis, Turnhouts Vennengebied, 26/04/2020
Foto Bart Cabanier
Bergcentauri, Centaurea montana, Heist-op-den-Berg, 27/04/2020
Blinde bij, Eristalis tenax, Heist-op-den-Berg, 27/04/2020, 13.57 u
Tweestippelig lieveheersbeestje, Adalia, bipunctata, Heist-op-den-Berg, 27/04/2020, 17.29 u
Kleine akkerslak, Deroceras laeve, Heist-op-den-Berg, 28/04/2020, 17.54 u
Boomkruiper, Certhia brachydactyla, Turnhout, 29/04/2020
Foto Bart Cabanier
Fuut, Podiceps cristatus, Turnhout, 29/04/2020
Foto Bart Cabanier
Ekster, Pica pica, Turnhout, 29/04/2020
Foto Bart Cabanier
Slakkenaaskever, Phosphuga atrata, Heist-op-den-Berg, 29/04/2020, 16.03 u
Pyjamaschildwants, Graphosoma italicum, Heist-op-den-Berg, 29/04/2020, 16.01 u
Kievit, Vanellus vanellus, Turnhout, 30/04/2020
Foto Bart Cabanier
Merel, Turdus merula, Turnhout, 30/04/2020
Foto Bart Cabanier
Bont zandoogje, Pararge aegeria, Hallaar, Averegten – Bos, 30/04/2020, 11.28 u
Tweestreepdansvlieg, Empis digramma, Fluitenkruid, Anthriscus sylvestris, Hallaar, Averegten – Bos, 30/04/2020, 11.54 u
Bliksemlichtmot, Aglossa caprealis, Heist-op-den-Berg, 30/04/2020, 18.26 u