Plaats voor beproevingen, waar je tot bezinning komt. Ik dacht meteen aan BATUMI.
Batumi is een badstad aan de Zwarte Zee in Georgië. Elke herfst passeren meer dan één miljoen roofvogels door de flessenhals boven Batumi. Roofvogels vliegen op thermiek om hoogte te winnen. Die vinden ze niet op grote wateroppervlakken, wel in het gebied tussen de zee en de bergen. Dus nemen ze in grote getale de tien kilometer brede strook boven Batumi om in Afrika te geraken. Zelfs vogels kiezen het pad van de minste weerstand.
Batumi: de ideale plek om trekkende roofvogels te bewonderen, helaas ook de ideale plek om ze daar af te schieten. Een ware beproeving voor de vogels en een spektakel waar een mens stil van wordt.
Ik schreef het in de lucht net boven de lege vakjes: BATUMI. Het klopte niet: acht verticaal met als vierde letter een S. Misschien moest ik het niet zo ver zoeken. Ik probeerde met HUIS: HUISKAPEL, HUISALTAAR, HUISARREST, HUISZWALUW…
Vanaf 1 maart wacht ik op de terugkeer van de zwaluw, goed wetende dat ik de eerste boerenzwaluw vorig jaar pas zag op 5 mei. Het is een van mijn lievelingsvogels, de zwaluw. Waarschijnlijk wegens hun snelheid en behendigheid. Misschien ook omdat het er steeds minder zijn. Sinds 1970 is het aantal zwaluwen aan het dalen. 2018 was een rampjaar tegenover het jaar ervoor: in Nederland en België 58 % minder boerenzwaluwen en 88% minder huiszwaluwen . Volgens vogelexperts was de daling mogelijks te wijten aan klimaatveranderingen. Zandstormen nemen toe en de zwaluwen moeten nu eenmaal de Sahara over. Een zandstorm nadert. ‘Wegwezen’, denken de zwaluwen, en ze maken snel rechtsomkeer.
Dat was het! Plaats voor beproevingen, waar je tot bezinning komt:
W
O
E
S
T
I
J
N
Ik vulde de letters een voor een in. Ik stond recht, nam mijn jas en ging naar buiten. Ik dacht aan de zwaluwen en aan de woestijn. Niet iedereen geraakt dezer dagen heelhuids als Mozes door de woestijn. Ik stapte honderd meter naar rechts en ging de berg op. Ik vloog enkele rondjes door de stilte en keerde terug naar huis.
In tijden van afzondering was dit al een hele beproeving.

Foto Bart Cabanier

De Vlaamse bioloog Johannes Jansen ontdekte in 2008 de strategische plaats voor de trek van de roofvogels in Batumi. Een studie wees uit dat er in de regio op dat moment meer dan 10.000 roofvogels per jaar werden afgeschoten. Jansen zette samen met vrienden de stichting Batumi Raptor Count in de steigers. Honderden vrijwilligers uit vele landen voeren vogeltellingen uit. Er wordt samengewerkt met lokale mensen om van het roofvogeltoerisme een economische en ecologische hefboom te maken. Dorpelingen worden gesensibiliseerd om de jachtdruk rond de telposten in de heuvels te verminderen. Er vallen steeds minder trekkende vogels dood uit de lucht. Hier vind je de link naar de Batumi Raptor Count. Op één dag passeerde boven Batumi een record van 280.000 roofvogels, waaronder 5000 grote arenden.